Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik

1 Haziran 2018 tarih ve 30438 sayılı Resmî Gazete’de, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu (“Kanun”) Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır. Daha önce, 31 Mayıs 2018 tarih ve 30437 sayılı Resmi Gazete 'de, Ekonomi Bakanlığı (“Bakanlık”) Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce (“Genel Müdürlük”) elektronik ortamda yatırım teşvik belgesine ilişkin iş ve işlemler için müracaatta bulunacak yatırımcılar adına işlem yapacak kullanıcıların yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amacıyla Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yürütülmesine İlişkin Yetkilendirme Tebliği (“Tebliğ”) yayımlanmıştı. Yönetmelik ise “Tebliğde” belirlenen ulus ve esaslar göz önüne alınarak, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde ilgili değişikliklerin yapılmasını kapsamaktadır.

Halihazırda Kanun kapsamına giren şirket veya şubelerin her yıl Mayıs ayında fiziken sunmakla yükümlü oldukları Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formu, sermayede meydana gelen değişikliklere ilişkin fiziken sunmakla yükümlü oldukları Sermaye Bilgi Formu ve pay devri durumunda yine fiziken sunmakla yükümlü oldukları Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formları, ilgili Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmış olup, Yönetmelik’in yürürlük tarihi olan 01.06.2018 tarihi itibariyle Kanun kapsamına giren şirket veya şubelerin, ilgili değişiklikleri Yönetmelik ile getirilen Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi’ne (“E-TUYS”) elektronik yolla bildirmeleri ve bu değişiklikleri kaydetmeleri gerekecektir.  01.06.2018 tarihi itibariyle Kanun ve Yönetmelik kapsamında bildirilmesi gereken her türlü husus, E-TUYS üzerinden elektronik olarak bildirilecektir.

Yayımlanan Yönetmelik kapsamında özetle;

• Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nin üçüncü maddesine Elektronik imza, Elektronik imza mevzuatı, Elektronik sertifika hizmet sağlayıcıları, E-TUYS, Kullanıcı, Nitelikli elektronik sertifika tanımları eklenmiş;
• Şirket ve Şubelerden İstenecek Bilgiler başlıklı beşinci maddesi değiştirilmiş;
• Yetkilendirme Hakkında Hükümler başlıklı Dördüncü Bölüm eklenmiş ve
• EK-1 (Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formu), EK-2 (Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Sermaye Bilgi Formu), EK-3 (Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu) yürürlükten kaldırılmıştır.

Genel olarak kanun kapsamındaki şirket ve şubelerin ve bu şirket ve şubeler adına işlem yapacak kullanıcıların elektronik sisteme akreditasyonlarının yapılması ile bildirimlerin elektronik ortamda gönderilmesini kapsayan değişiklikler uyarınca;

• Doğrudan yabancı yatırımlara ilişkin veri sisteminin daha kapsamlı hale getirilebilmesi ve güncel bilgilerin daha hızlı temin edilmesi amacıyla geliştirilen ve Genel Müdürlük tarafından yönetilen E-TUYS adlı web tabanlı uygulama aracılığıyla söz konusu formlarda yer alan bilgiler sadece elektronik ortamda alınacaktır. Söz konusu formların kâğıt ortamında alınması uygulamasına son verilmiştir.

• Buna göre, Genel Müdürlüğe, Yatırımcı, Ortak Listesi ve varsa Bağlı İştirakleri alanlarındaki bilgiler ve yapılacak yıllık faaliyet, sermaye artışı, azalımı ve pay devirleri ile bunlara ilişkin ödeme bilgilerine ilişkin bildirimlerin, nitelikli elektronik sertifika sahibi kullanıcı tarafından, mevzuata uygun süreler içerisinde, E-TUYS aracılığıyla yapılması gerekmektedir.

 
Söz konusu değişikliklere uyum amacıyla;

• İlk olarak Kanun kapsamındaki şirket ve şubeler adına E-TUYS vasıtasıyla işlem yapacak kullanıcıların yetkilendirilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede, Kanun kapsamındaki şirket ve şubelerce E-TUYS vasıtasıyla işlem yapacak kişilerin kullanıcı olarak yetkilendirilmesi için, öncelikle Yönetmelik’in 10. maddesinde belirtilen bilgi ve belgelerle, yetkilendirme için Bakanlığa başvurulması gerekmektedir. Söz konusu bilgi ve belgelere Bakanlık internet sayfasında yer alan E-İmza Uygulamaları / Uygulamalar / Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi (E-TUYS) sekmelerinden ulaşılabilmektedir. Özetle bu belgeler şu şekildedir:
  • Kanun kapsamındaki şirket ve şubeleri temsile yetkili kişi veya kişilerce imzalı müracaat dilekçesi,
  • Kanun kapsamındaki şirket ve şubeleri temsile yetkili kişi veya kişiler için düzenlenmiş imza sirkülerinin aslı veya noter onaylı örneği,

• Kanun kapsamındaki şirket ve şubeleri temsile yetkili kişi veya kişilerce imzalanarak Bakanlık internet sayfasındaki “E-İmza Uygulamaları” bölümünde yer alan örneğe uygun ve Türkçe olarak her bir kullanıcı için noterde düzenlenmiş taahhütnamenin aslı (Yurt dışında düzenlenmesi halinde taahhütnamenin, ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş olması gerekir),

• Bakanlık internet sayfasındaki “E-İmza Uygulamaları” bölümünde yer alan örneğe uygun ve Kanun kapsamındaki şirket ve şubeyi temsile yetkili kişi veya kişilerce imzalanmış Kullanıcı Yetkilendirme Formu.

•  İlgili başvuruyu takiben, Genel Müdürlük başvurunun usulüne uygun olup olmadığını kontrol ederek, başvurunun usulüne uygun olması halinde yetkilendirmeye onay verecektir. Genel Müdürlük tarafından başvuruya ilişkin cevap, ilgili kullanıcının e-posta adresine bildirilecektir.
• Yetkilendirme başvurusunun olumlu sonuçlanmasını müteakip, yetkilendirilmiş kullanıcı ya da kullanıcılar en geç 1 ay içerisinde, E-TUYS’a giriş yaparak, şirket veya şubenin yatırımcısı, ortak listesi ve varsa bağlı iştiraklerine ilişkin bilgileri elektronik ortamda doldurmakla yükümlüdürler.

• Yetkilendirme başvurusu birden fazla kişi için yapılabilir; ancak bu durumda E-TUYS taahhütnamesi ve yetkilendirme formunun her bir yetkili kişi için ayrı ayrı düzenlenmesi gerekmektedir.

• Unutulmamalıdır ki; yetkili kişilerin yetkisi taahhütnamede belirtilen süre ile sınırlıdır. Yönetmeliğin 12.maddesi uyarınca, süre uzatımı talebinde bulunulması halinde yetkilendirilecek her bir kişi için ayrı ayrı E-TUYS taahhütnamesi ve yetkilendirme formu istenecektir.

• Yönetmeliğin 13.maddesine göre, verilen yetkinin geri alınması da mümkündür. Bu yetkinin geri alınması için, şirket veya şube tarafından Genel Müdürlüğe başvurulması gerekmektedir. Yetkinin geri alınması, Bakanlığın internet sayfasında yer alan örneğe uygun şekilde noter tarafından düzenlenecek azilname ile mümkün olacaktır. Ancak, yetkilendirilmiş bir kullanıcı kendi yetkisinden feragat edecek olursa; bu durumun kullanıcı tarafından Genel Müdürlüğe noter vasıtası veya iadeli taahhütlü mektup ile bildirilmesi gerekmektedir. Ayrıca yine 13. Maddeye göre, ölüm, gaiplik veya fiil ehliyetinin kısıtlanması gibi durumlarda da Genel Müdürlüğün resen yetkiyi sınırlandırabilme hakkı saklıdır. Buna ek olarak 14.maddeye göre, şirket veya şubenin başvurusu üzerine yetkinin askıya alınması da mümkündür.

• Genel Müdürlük tarafından yapılacak yetkilendirme işleminin tamamlanmasını müteakip, Kanun kapsamındaki şirket ve şube adına yetkilendirilmiş kişilerce, Yönetmelik’te belirtildiği şekilde Bakanlık internet sayfasında yer alan E-İmza Uygulamalarına Giriş sekmesinden E-TUYS’a giriş yapılarak ilgili alanlardaki bilgilerin elektronik ortamda doldurularak kaydedilmesi gerekmektedir.

• E-TUYS vasıtasıyla işlem yapacak kişilerin elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarından temin edilecek ve geçerlilik süresi olan nitelikli elektronik sertifikaya sahip olması gerekmektedir.

• Kanun kapsamındaki şirket veya şubelerinin, unvan, adres, vergi dairesi ve sair iletişim bilgileri gibi bilgilerinden değişiklik yapılması halinde, bu bilgilerin yetkilendirilmiş kullanıcı tarafından E-TUYS üzerinden güncellenmesi gerekmektedir. Ancak bu bilgilerden şirket veya şubeye ait vergi numarasının değişmesi halinde, şirket veya şube tarafından değişikliği gösterir belgelerle Genel Müdürlüğe başvurulması gerekmektedir. İlgili başvuru üzerine Genel Müdürlük eski vergi numarası ile yapılan kullanıcı yetkilerini iptal edecektir. Aynı şekilde Kanun kapsamına giren şirket veya şubelerden faaliyetine son vermiş veya son verilmiş olanlar varsa, bunlar da ilgili durumu Genel Müdürlüğe bildirmekle, Genel Müdürlükte mevcut yetkileri iptal etmekle yükümlüdür.

• Halihazırda Kanun kapsamına girmeyen tamamen yerli sermayeli şirket veya şubeler bakımından; (i) şirkete veya şubeye yabancı bir yatırımcının iştirak etmesi veya (ii) şirketin yaptığı sermaye artışına şirket dışındaki bir yabancı yatırımcının iştirak etmesi halinde E-TUYS’da yer alan yatırımcı, ortak ve varsa bağlı iştirakler kısmının, pay devrini izleyen en geç 1 ay içerisinde yetkili kullanıcı tarafından güncellenmesi ve gerekli bilgilerin kaydedilmesi gerekmektedir.

Unutulmamalıdır ki; söz konusu değişiklikler sadece Kanun ve Yönetmelik kapsamındaki şirket ve şubelere ilişkindir. Kanun kapsamındaki irtibat bürolarının kuruluş için ve sonraki dönemlerde de yıllık faaliyetleri için Genel Müdürlüğe sunulması gereken formlar mevcut sistemde yine fiziken sunulmalıdır. Bu formlar irtibat bürolarının kuruluşuna ilişkin sunulması gereken Başvuru Formu, iribat bürosunun herhangi bir ticari faaliyette bulunmayacağını ve yürüteceği faaliyetlerin kapsamını belirtir beyan ve taahhüt edildiği Taahhütname ve her yıl en geç Mayıs ayında Genel Müdürlüğe sunulması gereken ve yıllık faaliyetleri gösterir Faaliyet Raporudur. İrtibat büroları yetkilileri tarafından ilgili formların sunulmaması, irtibat bürolarının faaliyet sürelerinin uzatılmamasına veya resen faaliyet izinlerinin iptaline neden olacaktır.